Renowacja synagogi Nożyków przy ulicy Twardej 6 dobiega końca po wielomiesięcznych pracach

Po wielu miesiącach intensywnych prac, remont przedwojennej Synagogi Nożyków usytuowanej na ul. Twardej 6 w Warszawie został zakończony pod koniec 2024 roku. To jedyna tego typu budowla w stolicy, której działalność była nieprzerwana od czasów sprzed II wojny światowej. Prace renowacyjne dotyczyły frontowej elewacji, dekoracyjnych elementów blacharskich oraz schodów wejściowych. M.st. Warszawa wspomogło te działania finansowo kwotą prawie 370 tys. zł.
Konserwacja pozwoliła na odtworzenie czytelności pięknej elewacji, której wcześniejszy stan uległ pogorszeniu. Proces ten obejmował między innymi wzmacnianie, czyszczenie oraz uzupełnianie ubytków w strukturze budynku. Przejściu konserwacji poddano również medalion z gwiazdą Dawida, który stanowi centralny element elewacji. Medalion ten dodano po wojnie, zastępując tym samym okno, które pierwotnie znajdowało się w tym miejscu.
Rozważając kwestię farb użytych do malowania elewacji, konserwatorzy musieli zastanowić się nad kolorystyką. Wielokrotne przemalowywanie obiektu w przeszłości spowodowało, że ustalenie oryginalnego koloru wymagało dogłębnych badań i analiz materiałów archiwalnych. Ostatecznie uznano, że pierwotna kolorystyka była zbliżona do tej, która została użyta podczas ostatniej renowacji.
W toku prac remontowych inwestor zdecydował się na odrestaurowanie i częściową rekonstrukcję dekoracyjnych elementów blacharskich znajdujących się na szczycie frontowej elewacji. Te elementy, z powodu braku odpowiednich wzmocnień, uległy deformacji pod własnym ciężarem. Zachowane elementy waz zostały naprawione i wzmocnione, a wieżyczka doczekała się wiernego odtworzenia razem z brakującymi fragmentami. Całość prac została wykonana na podstawie dostępnych zdjęć.
Na rok 2025, Gmina Wyznaniowa Żydowska w Warszawie, będąca właścicielem obiektu, planuje kontynuować prace konserwatorskie przy pozostałych elewacjach budynku.
Synagoga przy ul. Twardej powstała w latach 1898-1902 dzięki funduszom małżeństwa Rywki i Zalmana Nożyków, którzy mieszkali przy ul. Próżnej. W 1940 roku hitlerowcy zamknęli i zdewastowali budynek, który służył im jako stajnia oraz magazyn paszy. Po utworzeniu getta, synagoga powróciła do swojej pierwotnej funkcji, aż do momentu likwidacji tzw. małego getta w lipcu 1942 roku. Zniszczenia wojenne dotknęły budynek podczas powstania warszawskiego, jednak przeżył on wojnę. Po naprawach przeprowadzonych po wojnie, synagoga działała do 1968 roku, kiedy to została ponownie zamknięta. W latach 1977-1983 przeprowadzono gruntowny remont, a od 1983 roku synagoga ponownie pełni swoją funkcję.