Zmagań samorządów z problemem zanieczyszczenia powietrza i ubóstwa energetycznego

Forum Czystego Powietrza, aktualnie odbywające się w warszawskim Centrum Nauki Kopernik, skupia swoją uwagę na kluczowych problemach, jakimi są zanieczyszczenie powietrza i ubóstwo energetyczne. W obradach biorą udział znaczące postacie publiczne, takie jak marszałek Adam Struzik oraz prezydent Warszawy, Rafał Trzaskowski.

Statystyki jasno pokazują, że co piąty zgon na świecie jest spowodowany zanieczyszczeniem powietrza. Skala tego problemu na Mazowszu jest równie alarmująca – corocznie marnie przedwcześnie około 6 tysięcy osób. Negatywne skutki zanieczyszczenia powietrza manifestują się również poprzez choroby układu oddechowego i sercowo-naczyniowego, pogorszenie stanu zdrowia osób cierpiących na astmę czy problemy z koncentracją i depresja. Z tego powodu Sejmik Województwa Mazowieckiego oraz miasto stołeczne Warszawa podejmują szereg działań mających na celu ochronę klimatu i poprawę jakości powietrza.

W ramach tych działań, władze województwa mazowieckiego oferują finansowe wsparcie dla gmin i powiatów. W roku bieżącym, na walkę z zanieczyszczeniem powietrza planowane jest przeznaczanie kwoty przekraczającej 32 milionów złotych. Dofinansowanie to będzie przyznawane w ramach programów „Mazowsze dla czystego ciepła” i „Mazowsze dla czystego powietrza”, które mają na celu wymianę pieców węglowych na bardziej ekologiczne źródła ciepła, instalowanie pomp ciepła, paneli fotowoltaicznych oraz termomodernizację budynków. W pierwszym z tych programów zgłosiło się już ponad 86 gmin. Z kolei w drugim, pomoc o wartości ponad 10,2 miliona złotych trafi do 113 gmin.

Dodatkowo, w ramach nowej perspektywy finansowej na lata 2021-2027, samorząd województwa mazowieckiego wraz z 98 lokalnymi gminami planuje realizację projektu „Mazowsze bez smogu”. Projekt ten zakłada zatrudnienie ekodoradców w mazowieckich gminach i starostwach, którzy będą pomagać mieszkańcom w kwestii decyzji dotyczących termomodernizacji oraz jej zakresie i kosztach. Szacunkowa wartość projektu to blisko 170 milionów złotych.

W stolicy, Warszawie, również podejmuje się działania mające na celu poprawę jakości powietrza. Konkretnymi krokami są likwidacja przestarzałych źródeł ogrzewania oraz inwestycje w transport publiczny. W latach 2019-2023 miasto przeznaczyło około 82 miliony złotych na dotacje dla mieszkańców chcących pozbyć się tzw. kopciuchów, czyli nieekologicznych pieców. Dzięki tym działaniom liczba takich pieców w Warszawie spadła z około 15 tysięcy w 2018 roku do 2650 na koniec roku 2023.

Walka z ubóstwem energetycznym, które jest tematem związanym z walką z zanieczyszczeniem powietrza, była jednym z głównych zagadnień tegorocznego Forum Czystego Powietrza. Ubóstwo energetyczne występuje w sytuacji, gdy ktoś nie jest w stanie zapewnić odpowiedniego komfortu termicznego we własnym mieszkaniu lub dostęp do usług i produktów energetycznych jest znacząco ograniczony przez dochody lub stan techniczny mieszkania. Z badania przeprowadzonego przez Samorząd Mazowsza wynika, że od 7,1 do 38,1% mieszkańców Mazowsza cierpi na ubóstwo energetyczne.