Księża policzą wiernych w kościołach! Już 19 października poznajemy dane o uczestnictwie Polaków w mszach

W obliczu zbliżającego się dorocznego badania frekwencji w kościołach katolickich w Polsce, warto zastanowić się nad aktualnym stanem religijności w kraju. W najbliższą niedzielę, w każdej parafii księża będą dokładnie liczyć wiernych uczestniczących w mszach świętych oraz przystępujących do komunii. Ta inicjatywa Konferencji Episkopatu Polski, której celem jest pomiar wskaźników dominicantes i communicantes, pozwala na dokładną analizę zmian w praktykach religijnych Polaków. Wyniki są później publikowane przez Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego (ISKK) w corocznym Roczniku Statystycznym.
Religijność Polaków w liczbach
Analizując dane z 2023 roku, wskaźnik dominicantes, czyli uczestnictwa w niedzielnych mszach świętych, wynosił 29,2 proc. Nieco mniejszy, ale stabilny wzrost odnotowano w przypadku communicantes – 14,2 proc. Pomimo niewielkich zmian, te liczby pokazują pewną stagnację w uczestnictwie wiernych w nabożeństwach. Diecezja tarnowska wyróżnia się najwyższym odsetkiem uczestników mszy (24,4 proc.), podczas gdy archidiecezja szczecińsko-kamieńska oraz diecezja sosnowiecka odnotowały jedne z najniższych wyników, zaledwie 8,5 proc.
Zmienne trendy na przestrzeni lat
Porównując obecne dane z wcześniejszymi latami, można zauważyć znaczące zmiany. W 2019 roku na msze chodziło 36,9 proc. katolików, a do komunii przystępowało 16,7 proc. W 2010 roku natomiast aż 41 proc. deklarowało uczestnictwo we mszach, a 16,4 proc. przyjmowało komunię. Spadek tych wskaźników jest szczególnie widoczny między 2019 a 2021 rokiem, co było częściowo związane z pandemią COVID-19. Pomimo zakończenia pandemii, liczby nie powróciły do wcześniejszych poziomów.
Wyniki a rzeczywistość
Warto zauważyć, że dane dotyczą jedynie osób zarejestrowanych jako katolicy w kościelnych rejestrach, co niekoniecznie odzwierciedla pełen obraz polskiego społeczeństwa. Gdy przyjrzeć się ogółowi populacji, w 2023 roku jedynie 24,8 proc. Polaków brało udział w niedzielnych mszach, a 12,1 proc. przyjmowało komunię. To znaczący spadek w porównaniu z 2010 rokiem, kiedy to uczestnictwo wynosiło odpowiednio 37,3 proc. i 14,9 proc.
Perspektywy na przyszłość
Analizy te skłaniają do refleksji nad przyszłością Kościoła Katolickiego w Polsce. Niezależnie od przyczyn spadku frekwencji, ważne jest, aby Kościół podejmował działania mające na celu lepsze zrozumienie potrzeb współczesnych wiernych oraz dostosowanie się do zmieniających się realiów społecznych.
Na koniec warto zadać sobie pytanie: czy zmieniające się nawyki religijne Polaków są odzwierciedleniem szerszych trendów kulturowych i społecznych? Czas pokaże, jak Kościół poradzi sobie z tymi wyzwaniami i jakie kroki podejmie, by przyciągnąć z powrotem wiernych do ław kościelnych.